TIBA YA BAWASIRI (HEMORRHOIDS)

BAWASIRI NI NINI?

Bawasiri, au kwa jina lingine hemorrhoids , ni tatizo la kiafya ambapo mishipa ya damu inayopatikana ndani na karibu na eneo la mwisho la utumbo inakuwa imevimba. Hii inaweza kusababisha uvimbe, maumivu, na katika baadhi ya kesi, kutokwa na damu wakati wa kupitisha kinyesi.

AINA ZA BAWASIRI:

1. Bawasiri za Nje (External Hemorrhoids): Hizi zinapatikana kwenye ngozi karibu na eneo la mwisho la utumbo. Mara nyingi zinaweza kusababisha uvimbe na maumivu, na kwa mara chache zinaweza kusababisha kutokwa na damu.
2. Bawasiri za Ndani (Internal Hemorrhoids): Hizi ziko ndani ya eneo la mwisho la utumbo, hivyo huwa hazionekani au kugusika. Lakini zinaweza kusababisha damu kwenye kinyesi, na wakati mwingine zinaweza kusababisha uvimbe ndani ya eneo hilo.

MADARAJA MANNE (GRADES) YA BAWASIRI

1. Daraja la Kwanza (Grade 1): kutokwa na damu wakati wa kupitisha kinyesi lakini hamna uvimbe
2. Daraja la Pili (Grade 2):uvimbe hujitokeza nje ya njia ya haja kubwa wakati wa choo na kurudi ndani baada ya haja kubwa.
3. Daraja la Tatu (Grade 3):. uvimbe hujitokeza nje ya njia ya haja kubwa wakati wa choo na uvimbe hurudi ndani kwa kutumia mkono.
4. Daraja la Nne (Grade 4): uvimbe hujitokeza nje ya njia ya haja kubwa na haziwezi kurejeshwa ndani hata kwa kutumia mkono.

DALILI ZA BAWASIRI

1. Kutokwa na Damu
2. Maumivu wakati wa kujisaidia au Uvimbe
3. Kuwashwa au Kuhisi Kuchomwa
4. Hisia ya Kushindwa Kukamilisha Kujisaidia: Bawasiri za ndani (internal hemorrhoids).

SABABU ZA KUPATA BAWASIRI NI:

• Kuharisha kwa muda mrefu.
• Kubeba vitu vizito sana.
• Kupata choo kigumu .
• Lishe duni yenye nyuzinyuzi chache.
• Ujauzito, kwani kuna shinikizo kubwa kwenye eneo hilo wakati wa ujauzito.

MATIBABU

• Matibabu ya bawasiri yanaweza kutofautiana kutoka kwa mabadiliko ya mtindo wa maisha hadi matibabu kulingana na ukali wa hali. Baadhi ya hatua unazoweza kuchukua ni:
• Kula vyakula vyenye nyuzi na kunywa maji mengi
• Kufanya mazoezi mara kwa mara ili kuboresha mzunguko wa damu na mmeng'enyo wa chakula.
• Matumizi ya dawa za kupunguza uvimbe au kupunguza maumivu, kama ilivyoshauriwa na daktari.
• Kwa hali kali, inaweza kuhitajika matibabu ya upasuaji.

Ni muhimu kushauriana na daktari ikiwa unaona dalili za bawasiri au kutokwa na damu wakati wa kupitisha kinyesi ili kuthibitisha chanzo cha tatizo na kupata matibabu sahihi. Kwa hali kali au zenye maumivu makali, daktari anaweza kutoa matibabu na kutoa ushauri wa matibabu ya upasuaji itakapohitajika.