FAHAMU DALILI NA TIBA ZA UGONJWA WA KISUKARI

Dr Saida Ally

Dr Saida Ally

FAHAMU DALILI NA TIBA ZA UGONJWA WA KISUKARI

Kisukari ni nini?

Kisukari, pia hujulikana kama diabetes, ni hali ya kiafya inayosababisha kiwango cha juu cha sukari (glucose) katika damu. Sukari ni chanzo muhimu cha nishati kwa mwili, lakini ili iweze kuingia ndani ya seli na kutumika kama nishati, mwili unahitaji homoni inayoitwa insulini.

Kuna aina kadhaa za kisukari, lakini aina kuu zaidi ni kisukari cha aina ya 1 na kisukari cha aina ya 2:

  1. Kisukari cha Aina ya 1: Pia huitwa kisukari cha kujitegemea na huathiri hasa watu wenywe umri mdogo na watoto. Katika kisukari cha aina hii, mfumo wa kinga ya mwili hushambulia na kuangamiza seli zinazozalisha insulini katika kongosho. Hii inasababisha upungufu mkubwa wa insulini mwilini, na wagonjwa wa aina hii ya kisukari wanahitaji sindano ya insulini ili kudhibiti viwango vya sukari kwenye damu.
  2. Kisukari cha Aina ya 2: Hii ni aina ya kisukari ambayo hutokea mara nyingi zaidi. Katika aina hii, mwili huzalisha insulini, lakini seli haziitikii ipasavyo (hali inayoitwa upinzani wa insulini). Hii husababisha kuongezeka kwa viwango vya sukari kwenye damu. Aina hii ya kisukari inaweza kudhibitiwa kwa kubadilisha lishe, mtindo wa maisha, na dawa za kudhibiti sukari

DALILI ZA KISUKARI

  1. Kupata kiu sana
  2. Kukojoa Mara kwa Mara
  3. Kupungua Uzito Bila Sababu
  4. Njaa Mara kwa Mara
  5. Uchovu na Kuchoka

Ni muhimu kutambua kwamba dalili hizi zinaweza kutofautiana kwa kila mtu, na zinaweza kuhusiana na hali nyingine za kiafya pia. Ikiwa una wasiwasi kuhusu dalili zako au unashuku kuwa una kisukari, ni vyema kuwasiliana na daktari kwa uchunguzi na ushauri wa kitaalamu.

NJIA ZA KUZUIA KUPATA KISUKARI

  1. Chagua Lishe Bora: mboga na matunda, nafaka nzima, protini , na mafuta yenye afya mzeituni na parachichi). Epuka vyakula vyenye sukari nyingi, wanga wa juu, na vyakula vyenye mafuta mengi.
  2. Kudhibiti Uzito
  3. Fanya Mazoezi: angalau dakika 150 kwa wiki
  4. Punguza mawazo
  5. Fanya Uchunguzi wa Afya Mara Kwa Mara
  6. Kufuatilia historia ya kisukari kwenye familia ili uweze kujikinga

Kumbuka kuwa kila mtu ni tofauti na matokeo yanaweza kutofautiana. Ni vyema kuzungumza na daktari wako kabla ya kufanya mabadiliko makubwa kwenye mtindo wako wa maisha ili kuhakikisha kuwa unachukua hatua sahihi kwa hali yako binafsi.

MATATIZO YANAYOWEZA KUTOKEA KWA WENYE KISUKARI(COMPLICATIONS)

Yafuatayo ni matatizo yanayoweza kutokea kutokana na udhibiti duni wa viwango vya sukari kwenye damu kwa watu wenye kisukari:

  1. Uoni hafifu (Retinopathy).
  2. Hisia dhaifu au kupoteza hisia kabisa kwenye mishipa ya fahamu (Neuropathy).
  3. Matatizo ya figo (Nephropathy)
  4. Magonjwa ya moyo (shinikizo la damu, ugonjwa wa moyo, na kiharusi).
  5. Vidonda visivyopona haraka
  6. Tishu kufa (gangrene) na kusababisha hitaji la upasuaji au hata kukatwa kwa sehemu ya mwili.
  7. Shida za kumbukumbu kama vile ugonjwa wa Alzheimer's.
  8. Shida kwenye mfumo wa chakula (kuchelewa kwa kusonga kwa chakula kutoka tumbo kwenda utumbo mdogo)
  9. Matatizo ya Nguvu za Kiume
  10. Kwa wanawake wajawazito walio na kisukari, kuna hatari ya matatizo kwa mtoto kuzaliwa kabla ya wakati au watoto wenye uzito mkubwa

Inafaa kutambua kuwa si kila mtu aliye na kisukari atakabiliwa na matatizo haya, lakini ni muhimu kufahamu hatari na kuchukua hatua za kudhibiti kisukari ili kupunguza uwezekano wa kuendeleza matatizo haya sugu. Kudhibiti vyema sukari kwenye damu, kufuata ushauri wa daktari, na kuwa na mtindo wa maisha wa afya kunaweza kusaidia kupunguza hatari ya matatizo haya.

JINSI YA KUDHIBITI VIWANGO VYA SUKARI

Usimamizi wa Kisukari ni hatua zinazochukuliwa kwa lengo la kudhibiti viwango vya sukari kwenye damu na kuhakikisha afya bora kwa watu walio na kisukari.

  1. Lishe bora
  2. Kufuatilia viwango vya sukari
  3. Dawa za kudhibiti sukari
  4. Kufanya mazoezi
  5. Kudhibiti uzito
  6. Dhibiti shinikizo la damu na mafuta kwenye damu
  7. Kufuatilia afya ya macho na miguu
  8. Kufuatilia afya ya figo
  9. Elimu kuhusu Kisukari

Ni muhimu sana kufanya kazi na daktari wako au mtaalamu wa afya ili kukuongoza katika usimamizi wako wa kisukari mellitus. Kila mtu ana mahitaji tofauti, na mpango wa usimamizi unapaswa kubuniwa kulingana na hali yako na mahitaji yako maalum.