Fahamu dalili na tiba za ugonjwa wa kisukari

KISUKARI (DIABETES) NI NINI?: MWONGOZO KAMILI

Kisukari, pia hujulikana kama diabetes, ni hali ya kiafya inayosababisha kiwango cha juu cha sukari (glucose) katika damu. Sukari ni chanzo muhimu cha nishati kwa mwili, lakini ili iweze kuingia ndani ya seli na kutumika kama nishati, mwili unahitaji homoni inayoitwa insulini.

Una dalili za kisukari au una wasiwasi kuhusu afya yako? Pata ushauri wa kitaalam kupitia application ya simu ya Medikea. Wasiliana na madaktari wetu bingwa kwa uchunguzi na mpango wa matibabu unaofaa hali yako.

AINA ZA KISUKARI

Kipengele	Kisukari cha Aina ya 1	Kisukari cha Aina ya 2
Jina lingine	Kisukari cha kujitegemea	Kisukari cha watu wazima
Muathirika	Hasa watoto na vijana	Hasa watu wazima
Kinachotokea mwilini	Mfumo wa kinga hushambulia na kuangamiza seli zinazozalisha insulini katika kongosho	Mwili huzalisha insulini, lakini seli haziitikii ipasavyo (upinzani wa insulini)
Matokeo	Upungufu mkubwa wa insulini mwilini	Kuongezeka kwa viwango vya sukari kwenye damu
Matibabu	Lazima kutumia sindano za insulini	Inaweza kudhibitiwa kwa lishe, mazoezi na dawa
Inaweza kuzuilika?	Haizuiliki	Inaweza kuzuilika kwa mtindo bora wa maisha
Asilimia ya wagonjwa	Takriban 10% ya wagonjwa	Takriban 90% ya wagonjwa

DALILI ZA KISUKARI

Dalili za Kawaida:

• Kupata kiu sana na kunywa maji mengi
• Kukojoa mara kwa mara, hasa usiku
• Kupungua uzito bila sababu
• Njaa isiyotuliza
• Uchovu na kuchoka haraka
• Maono yasiyo wazi
• Vidonda visivyopona haraka

Dalili za Hatari:

• Kupumua kwa shida
• Kupoteza fahamu
• Kuchanganyikiwa
• Kichefuchefu na kutapika
• Maumivu ya tumbo

Ni muhimu kutambua kwamba dalili hizi zinaweza kutofautiana kwa kila mtu, na zinaweza kuhusiana na hali nyingine za kiafya pia.

NJIA ZA KUZUIA KUPATA KISUKARI

Chagua Lishe Bora:

i. Mboga na matunda

ii. Nafaka nzima

iii. Protini

iv. Mafuta yenye afya (mzeituni na parachichi)

v. Epuka vyakula vyenye sukari nyingi, wanga wa juu, na mafuta mengi

Kudhibiti Uzito Fanya Mazoezi: i. Angalau dakika 150 kwa wiki

ii. Kutembea kwa kasi

iii. Kuogelea

iv. Baiskeli

• Punguza mawazo
• Fanya Uchunguzi wa Afya Mara Kwa Mara
• Fuatilia historia ya kisukari kwenye familia

ATHARI ZA KUTOKUDHITI KIWANGO CHA SUKARI

Matatizo ya Macho:

1. Retinopathy
2. Uoni hafifu
3. Kupotea kwa uoni kabisa

Matatizo ya Neva:

1. Hisia dhaifu miguu/mikono
2. Kupoteza hisia kabisa
3. Maumivu ya neva

Matatizo ya Figo:

1. Kushindwa kwa figo (Nephropathy)
2. Maambukizi ya mkojo
3. Shinikizo la damu

Magonjwa ya Moyo:

1. Shinikizo la damu
2. Kiharusi
3. Matatizo ya mishipa ya damu

Matatizo ya Uzazi:

1. Nguvu za kiume kupungua
2. Kwa wajawazito: kuzaa kabla ya wakati
3. Watoto wenye uzito mkubwa

Matatizo Mengine:

1. Vidonda visivyopona haraka
2. Tishu kufa (gangrene)
3. Shida za kumbukumbu
4. Ugonjwa wa Alzheimer's
5. Kuchelewa kwa chakula kutoka tumboni
6. Kichefuchefu na kutapika

JINSI YA KUDHIBITI VIWANGO VYA SUKARI

Usimamizi wa Lishe:

• Kula milo midogo mara nyingi
• Kupunguza sukari na wanga
• Kuongeza mboga na matunda

Ufuatiliaji wa Sukari:

• Kupima sukari mara kwa mara
• Kuweka kumbukumbu ya vipimo
• Kugundua dalili za onyo mapema

Dawa na Tiba:

• Kuchukua dawa kwa wakati
• Kufuata maagizo ya daktari
• Kutunza dawa vizuri

Mazoezi na Uzito:

• Kutembea kwa kasi
• Kuogelea
• Kudhibiti uzito

Ufuatiliaji wa Afya:

• Kupima shinikizo la damu
• Kupima afya ya macho
• Kuangalia afya ya miguu na figo

Hatua Zingine Muhimu:

• Kupunguza mawazo
• Kupata usingizi wa kutosha
• Kuacha uvutaji sigara
• Kujifunza kuhusu kisukari
• Kushiriki vikundi vya usaidizi -Kunywa maji ya kutosha

HATUA YA KUCHUKUA SASA: Usidhibiti kisukari peke yako. Kupitia programu ya Medikea, utapata:

1. Ushauri wa madaktari bingwa wa kisukari
2. Mpango wa kibinafsi wa kudhibiti kisukari
3. Ufuatiliaji wa karibu wa viwango vyako vya sukari
4. Elimu na ushauri wa kina kuhusu maisha na kisukari

Pakua programu ya Medikea leo. Tupo pamoja nawe katika safari hii ya kudhibiti kisukari.